Onlangs las ik het artikel Innovatie vraagt om tweebenig besturen van prof. dr. Richard Jansen. In zijn definitie impliceert tweebenig besturen voor de zorgbestuurder dat hij of zij enerzijds de lopende bedrijfsvoering op orde heeft en anderzijds de organisatie tijdig weet aan te passen aan marktontwikkelingen.
Bedrijfsvoering op orde
Natuurlijk is het voor iedere organisatie van het grootste belang dat een bestuurder de bedrijfsvoering op orde heeft maar een bestuurder binnen de zorg ligt hier misschien net iets meer wakker. Stelselwijzigingen, zorgverzekeraars, gemeenten en wetgeving hebben voor veel financiële druk gezorgd waardoor sommige disciplines in de zorg, denk bijvoorbeeld aan de jeugd- en thuiszorg het erg moeilijk hadden en hebben. Innovatie lijkt dan bij te dragen aan het verbeteren van de bedrijfsvoering.
Concurreren door procesinnovatie
Eveneens vanzelfsprekend is de focus die de bestuurder daarbij heeft op het acceptatieproces van de innovatie binnen de eigen organisatie, vooral als het een meer intern gericht project betreft. Richard Jansen wijst terecht op de uitdagingen waarmee de huidige zorgbestuurder wordt geconfronteerd. Nieuwe toetreders die, zonder historische ballast, snel in staat zijn een deel van de markt te veroveren vormen een bedreiging voor de eigen organisatie. Sommige hoger opgeleide medewerkers kunnen gecharmeerd zijn van moderne organisaties als de Thomashuizen of Buurtzorg, omdat ze hier misschien een frissere en meer passende werkomgeving aantreffen. Maar geldt dat dus ook voor de cliënt? En hoe denkt de lager opgeleide medewerker hierover?
Innoveren is maatwerk
Steeds weer worden procesinnovaties door organisaties in de zorg gekopieerd. Zelfsturing is hier een mooi voorbeeld van. Dicht rondom de cliënt organiseren, meer vrijheid voor de medewerker. Het klinkt prachtig maar de praktijk blijkt soms taaier. Cordaan en Laurens hebben onlangs besloten om zelfsturing terug te draaien, met name op verzoek van medewerkers. Medewerkers van niveau 2/3 bleken behoefte te hebben aan sturing terwijl de wijkverpleegkundigen te veel kwijt waren aan plannen etc. waardoor ze de cliënt steeds minder zagen.
Innovatie vraagt om maatwerk. Weten wat de cliënt en het personeel belangrijk vindt en daar op inspelen. Dit kopieergedrag leidt vaak tot turbulentie terwijl de beoogde resultaten achter blijven omdat te weinig aandacht wordt besteed aan de acceptatie van, en dus de behoefte aan, de verandering door medewerker en/of cliënt.
Tweebenig besturen
Richard Jansen sluit zijn artikel af met de volgende zinnen: “Tweebenig besturen impliceert dat je enerzijds weet je lopende bedrijfsvoering op orde te hebben en anderzijds je organisatie tijdig weet aan te passen. Daarbij heeft de innovatie meestal niet de aard van een investering in eerdergenoemde hardware, maar gaat het veelal om het verbeteren en anders organiseren van bestaande processen.” Ik kan me hier helemaal in vinden maar wil er wel aan toevoegen dat de innovatie moet passen bij je organisatie. Trouw de kudde volgen kan je hierbij op een dwaalspoor zetten.
Als u goed voorbereid innovaties wilt implementeren kan ZorgopKoers u hierbij ondersteunen, onder meer met de inzet van onze Innovatie Scan. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met Henry Goverde (06 53153456) of Jan Verdonk (06 53149183).
Jan Verdonk
ZorgopKoers