De Blokkeren
Mijn oog viel op een bijzondere briefwisseling waarbij Jos de Blok (Buurtzorg) en als reactie hierop Luc Kenter (Thebe) tips geven aan minister De Jonge om de toekomst van de wijkverpleging zonniger in te kunnen zien. Er zijn verschillen inderdaad tussen beiden maar wat hebben ze gemeen?
Buurtzorg als vernieuwer
Sinds Jos de Blok in 2006 de eerste stappen zet met Buurtzorg is het nooit meer stil geweest rondom deze thuiszorgorganisatie. Als vernieuwer binnen de branche heeft Buurtzorg zowel lof als hoon geoogst. Het meest bekend en succesvol is de introductie van de zelfsturende teams, die min of meer autonoom de zorg voor de cliënten voor hun rekening nemen. Zelfsturing is zelfs binnen de zorg als totaal niet meer weg te denken. Jos is echter niet tevreden achterover gaan leunen. Een vernieuwer blijft immers een vernieuwer. Zijn laatste initiatief betreft een open nieuwjaarswens aan minister De Jonge waarin hij 10 tips geeft die er voor zorgen dat het geld voor de wijkverpleging ook inderdaad bij de cliënten terecht komt. En zoiets vraagt natuurlijk om een reactie. Luc Kenter, bestuursvoorzitter Thebe, nam samen met zijn wijkverpleegkundigen de handschoen op.
De 10 tips
Voor alle duidelijkheid: deze blog gaat niet over het gelijk van de een of de ander maar wil duiden wat mij opvalt in deze discussie. Om duidelijk te zijn is het echter wel van belang om ook inhoudelijk een korte toelichting te geven. In de open brief van De Blok refereert hij aan de jaren 80 toen de wijkverpleging in zijn ogen op een andere, betere wijze was georganiseerd. Hij trekt hier lering uit en komt vervolgens met 10 tips die zouden moeten leiden tot kostenverlaging en een grotere klanttevredenheid. Als u deze nieuwjaarswens in zijn geheel wilt lezen kunt u deze link gebruiken. Dit zijn de 10 tips in het kort.
- Zorg ervoor dat net als bij huisartsen (NHG) een duidelijke standaard voor wijkverpleging wordt opgebouwd (NWG).
- Stimuleer de integratie van verschillende onderdelen van wijkverpleging.
- Neem het cliëntperspectief als uitgangspunt voor verbeteringen in de wijkverpleging.
- Verschuif de aandacht van de indicatiestelling naar de interventies en uitkomsten.
- Voorkom dat organisatiebelangen leidend zijn.
- Eis van alle zorgaanbieders dat ze volgens professionele standaarden werken.
- Neem het advies van de NZA over 1 integraal tarief over.
- Corrigeer de weeffout in het systeem voor het deel WLZ dat mensen thuis ontvangen.
- Stimuleer initiatieven tot samenwerking die al in regio’s plaatsvindt op basis van een gemeenschappelijke inhoudelijke visie.
- Vraag mij om advies als je niet helemaal kunt volgen wat ik hierboven beschreven heb.
Samengevat pleit De Blok voor duidelijke regels met het cliëntperspectief en samenwerking tussen (onderdelen van) partijen als basis.
Het weerwoord
Luc Kenter klimt in de pen om zijn reactie te geven. Hij bekritiseert niet zozeer de 10 tips maar meer de vergelijking die De Blok trekt met de jaren 80 als basis voor zijn betoog. In de ogen van Kenter is de maatschappij dusdanig veranderd (verzorgingsstaat versus participatiesamenleving) met een ander soort problematiek (een cocktail van sterk toenemende vergrijzing, oplopend personeelstekort, steeds langer thuiswonende kwetsbare ouderen en steeds complexere zorgvragen) dat er slechts 1 gouden tip hoeft te worden gegeven aan minister De Jonge namelijk “Laten we eerlijk zijn” en niet de indruk wekken dat alles op korte termijn is op te lossen. Eigentijdse problemen vragen om nieuwe oplossingen, schrijft hij, daarbij is het belangrijk toekomstgerichte zorg te ontwikkelen vanuit een gedeelde visie op de problemen én oplossingen. U kunt de brief van Kenter hier lezen.
Wat opvalt
Allereerst dat beide open brieven goed scoren op het vlak van likes en andere steunbetuigingen. Natuurlijk speelt de eigen achterban hierin een belangrijke rol maar het gaat verder. Het besef dat de wijkverpleging moet door ontwikkelen, wordt breed gedragen. Ook door beide auteurs van de brieven natuurlijk want daar is het allemaal mee begonnen. Waar ze het ook over eens zijn, is het feit dat er gedeelde of gemeenschappelijke visie ten grondslag moet liggen aan de doorontwikkeling. Hiervoor is samenwerking vereist; je hebt elkaar nodig. Het feit dat De Blok uit het Actiz overleg is gestapt helpt hier zeker niet. De Blokkeren dus om gezamenlijk een volgende stap te zetten. Want al is je idee o zo goed, en beide verhalen snijden hout, uiteindelijk bepaalt de acceptatie door belanghebbenden het succes.
Kijk dus niet naar de verschillen maar naar wat je gemeen hebt, zodat de gemeenschappelijke visie inderdaad tot stand komt. Iedereen is er immers van overtuigd dat dit de wijkverpleging vooruit zal helpen.
Jan Verdonk